Jan Fedirko, członek zarządu Fundacji Niepodległości, miał przyjemność i zaszczyt wziąć udział 24 czerwca 2016 na lubelskim Zamku w uroczystości wręczenia Nadii Sawczenko nagrody „Orła Jana Karskiego” – przyznanej jeszcze wtedy, kiedy laureatka przebywała w rosyjskim więzieniu. 

Krótka, ale tchnąca szczerością i wypowiedziana w konkretnych „żołnierskich” słowach przemowa ukraińskiej lotniczki, dotyczyła trzech gównych kwestii. Pierwszą były podziękowania złożone Polakom za wszechstronną pomoc, niesioną co najmniej od czasu Majdanu (Rewolucji Godności). Drugą były przeprosiny i prośba o wybaczenie za zło wyrządzone ze strony Ukraińców w stosunku do Polaków. Trzecią - nadzieja, że wyciągniemy lekcję z historii i już nigdy nie obrócimy się przeciw sobie, a wręcz przeciwnie, będziemy już zawsze współdziałać. „Dziękuję wam Polacy za pomoc. Łączy nas długa wspólna historia, która nie zawsze była dobra. Przyszłość trzeba budować wspólnie. Polacy i Ukraińcy powinni już zawsze, szanując się, być razem. Trzeba iść razem, żeby nie popełnić błędu jak Bogdan Chmielnicki, który z powodu nieporozumienia między naszymi narodami zwrócił się do Rosji. Przepraszam za wszystkie i wszelkie krzywdy wyrządzone przez Ukraińców - Polakom”. Na zakończenie Sawczenko ponownie zaakcentowała: „Jeszcze raz przepraszam Was, Polacy, za wszystkie zło, które kiedykolwiek wam wyrządziliśmy. Wybaczcie!”. Po wypowiedziach Sawczenko widać było, że są naturalne i autentyczne - co podkreślało silę jej słów. Nadia Sawczenko powiedziała podczas uroczystości na lubleskim Zamku, że chce coś zrobić dla narodu polskiego, choć jeszcze nie wie, co mogłoby to być. Uważam, że zrobiła już więcej niż wielu - zwłaszcza polityków.
Nadio dziękujemy - Nadiju diakujemo!

tekst i foto: Jan Fedirko

Jan Fedirko, jako przedstawiciel zarządu Fundacji Niepodległości, wspomniał Nadię Sawczenko 16 marca 2016 na Majdanie w Kijowie, podczas wystąpienia z okazji Dnia Ochotnika (Batalionów Ochotniczych, walczących na wschodzie Ukrainy z rosyjska agresją):
„Na zakończenie chciałbym wspomnieć tę, która pokazuje nam wszystkim, a szczególnie moskalskim rabam (rosyjskim zniewolonym umysłom) co znaczy godność ludzka – Nadii Sawczenko. Jej heroiczna postawa budzi nie tylko nasz podziw i naturalną solidarność, ale stanowi zwieńczenie ideałów rewolucji tego Majdanu – Godności, którą i wy wykazujecie, walcząc na wschodzie Ukrainy.”
Wystąpienie to przyjęte zostało burzliwymi oklaskami.

Nadia Sawczenko (ur.1981) - ukraińska lotniczka. Jako ochotniczka brała udział w walkach antyterrorystycznych w Donbasie, na wschodzie Ukrainy. W czerwcu 2014 roku została wzięta do niewoli przez prorosyjskich rebeliantów w trakcie walk w Gorłówce, a 8 lipca 2014 poinformowano, że została osadzona w areszcie w rosyjskim Woroneżu pod zarzutem przyczynienia się do śmierci na wschodzie Ukrainy dwóch rosyjskich dziennikarzy telewizji Rossija. W rosyjskiej niewoli protestowała podejmując dlugotrawła głodówki. Obrońcy Sawczenko podkreślali, że do ostrzału, w którym zginęli rosyjscy dziennikarze, doszło w czasie, gdy kobieta znajdowała się już w niewoli. W 22 marca 2016 moskiewski sąd skazał Ukrainkę na 22 lata łagru. 25 maja 2016 została wymieniona na dwóch skazanych na Ukrainie żołnierzy rosyjskiego GRU i powróciła do kraju samolotem prezydenta Ukrainy