Fenomen Międzymorza mógł powstać tylko w państwie wielonarodowym, wielokulturowym i wieloreligijnym, budowanym według zasady „wolni z wolnymi, równi z równymi”. Słowo Polak oznaczało w nim dobrowolną  przynależność do kultury oraz systemu politycznego, a nie było etykietką etniczną. Polaka z międzymorza prof. Marek Jan Chodkiewicz przyrównuje do współczesnego Amerykanina, który etnicznie może być Irlandczykiem, Meksykaninem, Kubańczykiem czy Polakiem. Rzeczpospolita Obojga Narodów była wbrew pozorom projektem polsko – litewsko – rusińskim (ukrainnym) i tylko zgodna wola współtworzących go narodów mogła przynieść tak niezwykłe efekty. Gdy jej zabrakło Międzymorze zostało rozbite i stracone. Wyjątkowy obszar miedzy Wschodem i Zachodem stał się częścią niemieckiej Mitteleuropy albo zdominowanej przez Moskwę Słowiańszczyzny.  

PROGRAM UROCZYSTYCH OBCHODÓW 450 LECIA UNII LUBELSKIEJ – zawarcia porozumienia pomiędzy stanami Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, podpisanego w 1569 roku na Sejmie Walnym w Lublinie - 2019 r. poniżej (wyciąg):

  28 czerwca (piątek)
• 11:00 AM – przedstawienie koncepcji Muzeum Ziem Wschodnich
Rzeczpospolitej (Pałac Lubomirskich, ul. Radziwiłłowska
11; Tow. Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej)
• 8:00 PM – opuszczenie kraty Bronnej w Bramie Krakowskiej
(Chorągiew Rycerstwa Ziemi Lubelskiej)
• 9:00 PM – pokaz multimedialny fontann (Pl. Litewski)

29 czerwca (sobota)
• od godz. 12:00 „W drodze do Unii Lubelskiej” (Pl. Litewski,
inscenizacja Chorągiew Rycerstwa Ziemi Lubelskiej)
• 3:00, 5:30, 8:00 PM - 450 minut z Unią Lubelską,
spacery tematyczne (I – Unia Lubelska; II – Hołd
pruski; III – Uczty sejmowe)
• 7:30 PM – „Miedzy Wschodem a Zachodem”, koncert Orkiestry
Św. Mikołaja (Pl. Litewski)
• 9:00 PM – pokaz multimedialny fontann (Pl. Litewski)

30 czerwca (niedziela)
• 10:30 AM - Msza Święta w Archikatedrze Lubelskiej*
• 11:30 AM – złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod pomnikiem
Polskich Profesorów Wyższych Uczelni Lwowa
(pomnik przed Biblioteką UMCS, ul. I. Radziszewskiego 11)
• 11:45 AM - złożenie kwiatów pod pomnikiem Unii Lubelskiej*
• 1:00- 8:00 PM – lato na Litewskim (Piknik Rodzinny)
• 2:45 PM – Uroczyste spotkanie Przewodniczących
Parlamentów Polski, Litwy i Ukrainy (CSK – za
zaproszeniami)*
• 3:00 – 4:00 PM – cały Lublin śpiewa Te Deum (schody Zamku
Lubelskiego)
• 5:15 PM – koncert z okazji 450.rocznicy Unii Lubelskiej (CSK)*
• 9:00 PM – pokaz multimedialny fontann (Pl. Litewski)

1 lipca (poniedziałek)
• 9:00 AM - Msza Święta połączona z modlitwą ekumeniczną
(Bazylika oo. Dominikanów pw. Św.
Stanisława Biskupa Męczennika, ul. Złota 9)
• 12:00 – spotkanie przedstawicieli Polaków i Polonii z całego
świata (Trybunał Koronny)
• 12:00 – uroczysta sesja RM Lublin, dziedziniec Zamku Lubelskiego
• 2:00 PM – renesansowy korowód z Zamku Lubelskiego na Plac
Litewski
• 2:30 PM – złożenie kwiatów pod pomnikiem Unii Lubelskiej
(Plac Litewski)
• 4:00 PM – żywy obraz „Unia Lubelska” Jana Matejki (Pl. Litewski)
• 9:00 PM – pokaz multimedialny fontann (Pl. Litewski)

2, 3 i 4 lipca (wtorek, środa i czwartek)
• 4:30 PM - Śladami Unii Lubelskiej spacery z przewodnikiem
(z dziedzińca Muzeum Lubelskiego)

* zapraszają Marszałkowie Parlamentu RP: Sejmu Marek Kuchciński oraz Senatu Stanisław Karczewski
Organizator: Miasto Lublin.
Pełen program na: unia.lublin.eu

 Jan Fedirko, Fundacja Niepodległości, Lublin, 27 czerwca 2019 r.