Sprawozdanie z prac konserwatorskich przeprowadzonych przez Fundację Niepodległości przy zabytkach na Ukrainie w 2022 roku

2022 rok to kolejny – dziesiąty z rzędu – rok działań Fundacji na dawnych Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej. Jednym z aspektów szeroko rozumianej akcji przywracania pamięci o polskiej obecności na tym terenie było podjęcie przez nas prac konserwatorskich w stosunku do zabytków pozostających za wschodnią granicą. W roku 2022 kontynuowaliśmy działania w ramach projektu obejmujących konserwację polichromii w kościele parafialnym pod wezw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, Św. Krzyża i Św. Bartłomieja w Drohobyczu. Był to trzeci etap prac.
Kościół parafialny w Drohobyczu powstał w 1392 z fundacji Władysława Jagiełły. Stanowi przykład architektury gotyckiej. W 1949 komuniści znacjonalizowali kościół i w kolejnych latach zniszczyli ten zabytek (zniszczeniu uległy m.in. witraże autorstwa Matejki, Wyspiańskiego i Mehoffera; liczne obrazy, barokowe ołtarze, organy, bogata biblioteka). Do dzisiaj zachowała się polichromia wnętrza świątyni złożona z miejscowo odsłoniętej warstwy fresków o charakterze późnogotyckim i renesansowym z XV – XVI w. oraz wykonanej w 1790 roku polichromii barokowej, pokrywającej wcześniejszą dekorację malarską, zachowanej w ok. 60%.
Celem podjętych działań była estetyczna konserwacja zachowanych fragmentarycznie malowideł w kaplicy północnej. Prace poprzedzone zostały wykonaniem konserwacji technicznej przeprowadzonej na zlecenie Fundacji Niepodległości w 2021 r., z wykorzystaniem wcześniejszych opracowań badawczych. Należy podkreślić, że prace wykonane w 2022 r. stanowią kontynuację podjętego przez nas w 2019 r. procesu kompleksowej konserwacji malarskiego wystroju kościoła (dotychczas przeprowadzono konserwację polichromii kaplicy św. Anny). Prace dotyczyły jedynie zachowanych fragmentów malowideł, w 2023 r. planowane jest kolorystyczne scalenie oryginalnych polichromii z płaszczyznami ścian, na których freski nie zachowały się.
Prace konserwatorskie wykonała Pani Małgorzata Dabrzyńska-Musiela (RESTAURO Sp. z o.o z siedzibą w Toruniu), magister sztuki, konserwator malarstwa i rzeźby polichromowanej.
Prace wykonane zostały zgodnie z przyjętym programem określonym w dokumentacjach konserwatorskich, w ramach Programu MKiDN: Dziedzictwo kulturowe – Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą. Działania dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Piotr Mazur, grudzień 2022 r.