10 lutego to symboliczna data. W nocy tego dnia 1940 roku sowieccy -rosyjscy oprawcy zapoczątkowali kolejne fale wywózek ludności polskiej* (ale nie tylko, bo również Ukraińców i Białorusinów, a także Bałtów) z terenów, które zajęli od września 1939 r.
Moskale w 1940-1941 r. przeprowadzili cztery wielkie wywózki ze wschodnich ziem Rzeczypospolitej - w lutym, kwietniu i czerwcu 1940 roku oraz maju 1941 r. Deportacje miały oczyścić te ziemie z niepewnego społecznie i narodowościowo elementu, zaś system łagrów uzyskiwał nową siłę roboczą. Dane sowieckie mówią o ponad 330 tys. „przesiedlonych”. Główny szlak deportacji wiódł na Syberię oraz do Kazachstanu. Tam rodziny urzędników, policjantów i leśników, a także wojskowych i właścicieli ziemskich, którzy przeżyli morderczą podróż w bydlęcych wagonach wyrzucano na wiecznej zmarzlinie bądź pustyniach środkowo azjatyckich. Zdecydowana większość z nich zginęła, zaś naprawdę nieliczni wrócili po wojnie do Polski (części udało się wydostać z nieludzkiej ziemi wraz z formowaną armią gen. Andersa).

Lubelskie obchody tych tragicznych wydarzeń zorganizowane 12 lutego 2025 r. objęły: Mszę św. w intencji Polaków zmarłych i pomordowanych na zesłaniu (odprawiona w kościele pw. Wniebowzięcia NMP Zwycięskiej przy ul. Narutowicza 6); przemarsz uczestników uroczystości na czele z pocztami sztandarowymi na Plac Dzieci z Pahiatua (k. ul. Zesłańców Sybiru); uroczystości przy pomniku Matki Sybiraczki z ceremoniałem państwowym i asystą wojskową (m.in. Apel Pamięci oraz Salwa Honorowa).
Wśród wystąpień uczestników przewijał się wątek zachowania wolności wewnętrznej przez Zesłańców pomimo okrutnego zewnętrznego zniewolenia. Zachowania w sercach wolnej Ojczyzny.
Przedstawiciel Fundacji Niepodległości podczas uroczystości zapalił biało czerwone znicze pod pomnikiem Matki Sybiraczki.
Kilka zdjęć z wydarzenia autorstwa przedstawiciela FN, poniżej – czytaj więcej: - w rozwinięciu tej informacji.
Tam też tradycyjnie przypominamy przepiękną pieśń „Marsz Sybiraków” ponieważ jej treść jak w soczewce oddaje losy Polaków w najnowszych dziejach.

Dziewiąty raz XXVII Liceum Ogólnokształcące im. Zesłańców Sybiru w Lublinie zorganizowało dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych z całego województwa Międzyszkolny Konkurs „Co nam przekazują Zesłańcy Sybiru?”.
Odbywał się on w trzech kategoriach: plastycznej, multimedialnej i literackiej. Uczniowie mieli za zadanie wykonanie prac na temat Zesłańców Sybiru lub Syberii (w kategorii literackiej można było przygotować dwa własne wiersze). Tegoroczny temat brzmiał: Młodzi — wierni pamięci naszych Ojców i Dziadów (Marian Jonkajtys „Modlitwa Sybiraków”).
Jak zaznaczyła dyrektor XXVII LO w Lublinie Urszula Łapińska-Łubniewska ma on za zadaniwe upowszechnienie wśród uczniów wiedzy o losach Polaków, Zesłańców Sybiru, kształtowanie tradycji patriotycznych wśród młodzieży, kultywowanie pamięci o niezłomnych Polakach, których postawa jest dla młodzieży wzorem do naśladowania, a także rozwijanie umiejętności plastycznych, informatycznych i literackich, zwłaszcza lirycznych.
Gala finałowa wraz z wręczeniem nagród miała miejsce 11 lutego 2025 r. w siedzibie szkoły (przy ul. Biedronki 13). Poprzedziło ja otwarcie wystawy „Pamięć o ludziach, którzy cierpieli…” przygotowanej przez IPN Oddz. w L-nie. Następnie uczniowie klas mundurowych wraz z zaproszonymi gośćmi zapalili znicze pod tablicą przy zasadzonym kilka lat temu dębie upamiętniającym łagierników – ofiary wywózek na Sybir i m.in. „Borowiczan”. Przedstawiciel Fundacji Niepodległości zapalił tradycyjnie białe i czerwone znicze. W szkole po odśpiewaniu Marszu – hymnu – Sybiraków miał miejsce poruszający wykład przewd. jury prof. E. Niebelskiego „Pożegnalne listy przywódców polskiego powstania nad Bajkałem straconych w Irkucku w listopadzie 1866 roku”.
Następnie odbyło się wręczenie nagród dla laureatów i wyróżnionych oraz ich opiekunów. W tym roku było ich wyjątkowo dużo. Konkurs się rozwija wiec tym bardziej oczekujemy już na X – jubileuszową – edycję.Wyniki konkursu wraz z galerią prac plastycznych na stronie organizatora – XXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Zesłańców Sybiru w Lublinie: https://lo27.lublin.eu/szczegoly-aktualnosci/wyniki-ix-miedzyszkolnego-konkursu-co-nam-przekazuja-zeslancy-sybiru-22312?parent_way=6708 

Kilka zdjęć z wydarzenia autorstwa przedstawiciela FN, poniżej – czytaj więcej: - w rozwinięciu tej informacji.

Na lubelskiej nekropolii przy ul. Lipowej odbyły się uroczystości Dnia Sobornosti – Jedności Ukrainy. 22 stycznia to data w historii Ukrainy o podwójnym znaczeniu. W 1918 roku parlament - Ukraińska Centralna Rada - ogłosiła IV Uniwersał proklamujący powstanie Ukraińskiej Republiki Ludowej. Rok później Zachodnioukraińska Republika Ludowa i Ukraińska Republika Ludowa połączyły się w jedno państwo.
Obchody organizowane przez Towarzystwo Ukraińskie w Lublinie we współpracy z Konsulatem Generalnym Ukrainy w Lublinie zgromadziły pod pomnikiem żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej (tzw. Petlurowcy) przedstawicieli społeczności ukraińskiej w Lublinie oraz przedstawicieli instytucji i organizacji polskich. Nabożeństwo żałobne za wieczne odpoczywanie tych wszystkich, którzy oddali życie za wolną, niepodległą Ukrainę oraz za zwycięstwo i pokój, a także pomyślność ojczyzny (Rzeczpospolitej i Ukrainy) odprawił prawosławny ksiądz z lubelskiej parafii.

Fundacja Niepodległości tradycyjnie zapaliła również białe i czerwone znicze na grobach ukraińskich żołnierzy - mogiłach Petlurowców przy których kwaterze wzniesiony jest pomnik.

Obchody te były również okazją do przypomnienia – co warto czynić nieustannie – że Ukraina walczy już jedenasty rok z moskalską agresją. Heroiczny opór wymaga jednak naszej wszechstronnej pomocy. Inaczej – jak słusznie podkreśla Prezydent Zełeński – to my niebawem będziemy musieli stawić bezpośrednio czoła temu imperialnemu agresorowi. Stąd łańcuch ludzki z podających sobie ręce wszystkich uczestników – z inicjatywy Pani Konsul – określiłem mianem „Razem do Peremogi” (Zwycięstwa”).

Kilka zdjęć z uroczystości poniżej w rozwinięciu tej informacji „Czytaj więcej:”

W dniu dzisiejszym mija 162 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Przedstawiciele Fundacji Niepodległości zadbali, aby w znanych nam miejscach Lublina upamiętniających to wydarzenie zapłonęły białe i czerwone znicze. (Wspominaliśmy o tym już na tej stronie: https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/9-dziaalno/aktualnoci/2952-preludium-obchodow-162-rocznica-wybuchu-powstania-styczniowego)
Jak to było w II RP? Marszałek Józef Piłsudski w uznaniu zasług dla powstańców 1863-64 roku wydał 21 stycznia 1919 r. rozkaz specjalny, na mocy, którego weterani powstania styczniowego uzyskali uprawnienia żołnierzy Wojska Polskiego. Weterani mieli prawo do stałej pensji państwowej, noszenia specjalnych fioletowych mundurów. Nosili czapki rogatywki ozdabiane srebrnym orłem lub biało-czerwoną kokardą, cieszyli się szczególnym szacunkiem społecznym. Specjalna komisja przyznała w grudniu 1919 roku 3644 osobom prawa weteranów. Przed 70 rocznicą wybuchu powstania wszystkim żyjącym jeszcze wówczas 365 weteranom przyznany został ustanowiony w roku 1930 Krzyż Niepodległości.
Należało się im, zwłaszcza, że wcześniej spotkały ich carskie represje:
Aresztowano powstańców i zsyłano ich na Sybir. Konfiskowano majątki uczestnikom powstania, skonfiskowane majątki przekazywano w ręce carskich urzędników. Nałożono na Królestwo kontrybucję (podatek wojenny). Wprowadzono stan wojenny na 50 lat. Z terenów Litwy, Białorusi i Ukrainy deportowano rodziny polskie w głąb Rosji, wprowadzono przymus wyprzedaży ziemi Rosjanom i wystąpiono przeciwko Kościołowi katolickiemu. Zlikwidowano Królestwo Polskie, a na jego miejscu powstała prowincja rosyjska Kraj Nadwiślański, w której władzę sprawował generał – gubernator. Od Priwislańskiego kraju oderwano gubernię chełmską i przyłączono do Rosji, aby ją łatwiej było zrusyfikować. Zlikwidowano wszystkie polskie urzędy, a istniejące urzędy podporządkowano ministerstwom w Petersburgu. Najważniejsze urzędy powierzano Rosjanom, ludziom, którzy mieli za zadanie, nie sprawne kierowanie, a gnębienie narodu polskiego. Język rosyjski stał się językiem urzędowym, w języku tym sporządzane były akta stanu cywilnego. Kościół katolicki podporządkowano Kolegium Rzymskokatolickiemu w Petersburgu.
Warto o tym pamiętać, patrząc chociażby na zamieszczone poniżej zachowane świadectwa z Biblioteki Narodowej.

Główne lubelskie uroczystości miały miejsce przy ul. Langiewicza pod Pomnikiem Powstańców Styczniowych oraz grobowcu straconych tam na nekropolii przy ul. Lipowej. Zdzisław Niedbała z UM Lublin przedstawił wprowadzenie do historii Powstania, a zwłaszcza wydarzeń, które odbyły się na tym miejscu. Program uroczystości w Lublinie oraz kilka zdjęć z nich poniżej w rozwinięciu tej informacji „Czytaj więcej:”

Kolejny Niezłomny Żołnierz Wyklęty – podkomendny mjr. cc Hieronima Dekutowskiego „Zapory” oraz kpt. Zdzisława Brońskiego „Uskoka” – odszedł na wieczną wartę. Kpt. Wacław Szacoń ps. „Czarny” pochowany został 21 stycznia 2025 r. w Liszkach pod Krakowem. Był żołnierzem Narodowej Organizacji Wojskowej i Armii Krajowej.
W 1949 roku aresztowany przez bezpiekę, torturowany, skazany w trybie doraźnym na czterokrotną karę śmierci, którą następnie zamieniono na dożywotnie więzienie. Wyszedł na wolność w grudniu 1956 roku. W PRL był inwigilowany przez bezpiekę. Po Mszy św. i złożeniu doczesnych szczątków bohatera do grobu salwę honorową oddała kompania WP, zaś obecni – min. Marek Franczak (syn śp. sierż. Józefa Franczaka „Lalusia”) wraz z małżonką Barbarą - pożegnali Go odśpiewanym wspólnie "Marszem Zaporczyków".
Warto przy tej okazji przypomnieć epizod, który wiele mówi o postaci pożegnanego Kapitana. Będąc w wieku 95 lat „Czarny” w drodze (z Krakowa do Kijan na Lubelszczyźnie) na pogrzeb Adama Brońskiego - syna swojego dowódcy kpt. Z. Brońskiego „Uskoka” – napisał „dodatkową” zwrotkę do „Marszu Zaporczyków”. Może nie jest ona „kanoniczna”, niemniej warto zachować ją w pamięci – odręcznie spisane jej słowa załączamy poniżej, w rozwinięciu tej informacji „Czytaj więcej:”
W. Szacoń był honorowym prezesem Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Obszar Południowy w Krakowie. Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Krzyżami Oficerskim oraz Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Medalem „Pro Bono Poloniae” oraz Medalem Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki. Instytut Pamięci Narodowej uhonorował go tytułem Świadka Historii. Wystąpił w filmie Dariusza Walusiaka „Mój przyjaciel Laluś”.

Rodzina, przyjaciele, a także władze państwowe i samorządowe oraz asysta honorowa pododdziałów Sił Zbrojnych RP, pożegnały we wtorek 22 stycznia 2025 śp. kapitan Mariannę Krasnodębską z d.Jarosz ps. "Wiochna". Pani Kapitan zmarła w wieku 101 lat. Uroczystości pogrzebowe odbyły się na cmentarzu przy ul. Męczenników Majdanka w Lublinie.

W czasie niemieckiej okupacji jako nastoletnia dziewczyna Marianna Jarosz zaangażowała się w działalność konspiracyjną Armii Krajowej w Piaskach i wraz z całą swoją rodziną ratowała Żydów. Za swoje bohaterskie działanie została wyróżniona tytułem Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. Przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą.

– Pan Prezydent miał szczęście poznać osobiście Panią Kapitan – mówił w swoim wystąpieniu podczas uroczystości pogrzebowej doradca Prezydenta RP prof. Dariusz Dudek. – Na przyznanie jej Krzyża Kawalerskiego Order Odrodzenia Polski przez Prezydenta wpłynęły jej dwa tytuły. Po pierwsze, heroiczna postawa Pani Kapitan w czasie wojny i po wojnie – żołnierza Armii Krajowej, jednej z kilku osób z rodziny odznaczonych przez Instytut Yad Vashem tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. To jedna z tych osób, która pamięć o dokonaniach prawdziwych patriotów w czasie wojny i po wojnie, poniosła aż do tych najnowszych czasów. To są te dwa tytuły, które przyświecały Panu Prezydentowi przy przyznaniu tego pośmiertnego odznaczenia – właśnie ta heroiczna epoka wojny i później dbanie o pamięć polskiego patriotyzmu przez wszystkie następne lata, aż do końca. Pamięć godnie przeżytego życia jest wieczna – podkreślił prof. Dariusz Dudek.

Mariana Krasnodębska, jako świadek historii, prowadziła zajęcia edukacyjne w szkołach i bibliotekach. Jak sama mówiła, dobro Ojczyzny było dla niej i jej bliskich zawsze najwyższym dobrem.
Na przestrzeni lat mieliśmy, jako Fundacja Niepodległości, honor uczestniczyć wielokrotnie w tych działaniach.