Prace ekshumacyjne we Włodzimierzu Wołyńskim zakończone.

Na początku września zakończone zostały tegoroczne prace ekshumacyjne w ramach międzynarodowej polsko – ukraińskiej ekspedycji archeologicznej pod auspicjami Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa prowadzonej przez ukraińskie przedsiębiorstwo archeologiczne „Wołyńskie Starożytności” z polskim zespołem naukowym pod kierownictwem dr D. Siemińskiej na Grodzisku zamku Kazimierza Wielkiego we Włodzimierzu Wołyńskim.
W obecnym roku ekshumowano ponad 1400, a nawet blisko 1500 ofiar mordów NKWD w okresu II wojny światowej, prawdopodobnie 1940-41 r. – więcej niż w poprzednich latach (od 2011 roku, a nawet doliczając 96 polskich żołnierzy wydobytych tu przez stronę ukraińską w 1997 r.).
Po wyeksplorowaniu w lipcu – o czym już pisaliśmy – z mogiły nr 6 z ok. 615 ofiarami w sierpniu wydobywano pomordowanych z mogiły nr 7. Niewiele większa zawierała aż ok. 850 pomordowanych. Podobnie jak w poprzedniej ciała (obecnie szkielety) zabitych były bardzo przemieszane, rzucane do jamy, a następnie ubijane w dole śmierci i jak zawsze przesypane wapnem i być może ponownie ugniatane.
Również odnalezione artefakty są podobne: wojskowe guziki z orzełkiem, łuski–głównie z TT (kaliber 7,62 mm). Antropolog Jarosław Bednarek stwierdził dosyć dużo większych otworów postrzałowych w czaszkach, ale nie przesądza, że to od większej amunicji (wpływ może mieć czynnik czasu i środowiska ziemnego). Jak podaje szef ukraińskich archeologów Aleksij Złotogorski ofiary były wcześniej zabijane i wrzucane do jam.
Powoduje to takie przemieszanie szkieletów iż zrezygnowano z pobrania materiału do badań genetycznych DNA, a pomordowani – ich kości – będą umieszczone we wspólnych trumnach.

W mniejszych przyległych mogiłach nr 8, 9, 10 i 11 odnaleziono po kilka osób. Hipotetycznie można przyjąć, że są to osoby mordowane osobno z wyrokami, ale możliwe, że są wśród nich i oprawcy, których po wykonaniu mordów zlikwidowano.

Prace utrudniło powołanie części ukraińskich archeologów do wojska – walczą z terrorystami i moskalami w ATO (oficjalna nazwa wojny z ruskimi – Anty Terrorystyczna Operacja). Koledzy nie zapominają o nich wożąc co jakiś czas zaopatrzenie (żywność, leki i inne medykamenty). Warto może, abyśmy i my o nich pamiętali.

Od początku tj. od 2011 r. po dziś dzień ekshumowano ponad 2700ofiar obu totalitaryzmów - obywateli II RP.

Ekspedycja wspierana była przez Fundację Niepodległości oraz Nadbużański Oddział Straży Granicznej.

Pochówek zaplanowano na 23 września br. – jak poprzednio na obecnym cmentarzu komunalnym we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie władze ukraińskie wydzieliły oddzielna kwaterę.

Jan Fedirko, Fundacja Niepodległości, Lublin 09.09.2014 r.

Zdjęcia: