W dniach 12-17 lipca Fundacja Niepodległości organizuje polsko-węgierską wymianę młodzieży pod nazwą „Wspólna przeszłość – wspólna przyszłość”. Weźmie w nim udział 7 młodych osób z Węgier i tyle samo z Polski. Projekt organizowany jest we współpracy z węgierskim stowarzyszeniem Életművész Ifjúsági Egyesület, przy wsparciu Polsko-Węgierskiego Programu Współpracy Pozarządowej.

Wymiana realizowana jest częściowo na Roztoczu, a częściowo w Lublinie. Kanwą spotkania będzie historia obu narodów, ze szczególnym uwzględnieniem wspólnych wątków. Uczestnicy z obu krajów wspólnie będą szukać węgierskich śladów w Lublinie, jego okolicach i na Roztoczu. Odwiedzą miejsca bitew, miejsca pamięci i cmentarze, na których pochowani są m.in. powstańcy styczniowi – zarówno polscy, jak i węgierscy. Istotnym elementem programu będą prace porządkowe, jakie uczestnicy wspólnie przeprowadzą w Bystrzycy Nowej na cmentarzu z 1915 r. Drugim istotnym elementem projektu jest wymiana kulturalna. Program spotkania obejmuje poznawanie kultury i tradycji obu narodów poprzez organizację wieczorku węgierskiego, wieczorku polskiego, naukę tańców polskich i węgierskich, animacje językowe, quizy dotyczące obu krajów. Budowanie relacji między uczestnikami z Węgier i z Polski zapewnimy również realizując rekreacyjną część projektu, np. organizując wyjście na kręgle, do parku linowego czy spływ kajakowy.

Zapraszamy chętnych mieszkańców Zwierzyńca i Lublina do włączenia się w poszczególne punkty naszego programu i wspólne z Węgrami poznawanie Historii. Zainteresowanych spotkaniem z węgierską grupą prosimy o kontakt pod numerem telefonu 519 076 878.

Program wymiany

SOBOTA, 12 lipca

W godzinach popołudniowych przyjazd polskich i węgierskich uczestników do Zwierzyńca, zapoznawcza kolacja, gry i zabawy integracyjne

NIEDZIELA, 13 lipca

Przed południem: wprowadzenie do projektu, następnie aktywne zwiedzanie Zwierzyńca w formie gry ulicznej. Uczestnicy podzieleni na drużyny (międzynarodowe) i wyposażeni w mapy będą sami szukać ciekawych miejsc w Zwierzyńcu, rozwiązywać zadania, odpowiadać na pytania. Dla chętnych udział w Mszy Św.

Po południu: Spływ kajakowy

Wieczorem: Wieczór kultury węgierskiej

PONIEDZIAŁEK, 14 lipca

Przed południem: Spacer ścieżką przyrodniczo-historyczną na Wzgórze Polak - miejsce dowodzenia jedną z największych bitew powstania styczniowego - bitwą pod Panasówką (3.09.1863), w której ochotnicy, dowodzeni przez pułkownikaMarcina „Lelewela” Borelowskiego, węgierscy walczyli u boku Polaków przeciw wojskom rosyjskim. Pod Panasówką zginął m.in. dowódca węgierski, Edward Nyáry. był kalwinem, na pół godziny przed śmiercią, przy zupełnej przytomności umysłu przeszedł na wiarę rzymsko-katolicką. Uzasadnił to tym, że chce umrzeć w tej wierze, którą wyznają jego towarzysze broni i w obronie której oddał swoje życie. Konał ze słowami na ustach: Eljen! Niech żyje Polska! Miał zaledwie 34 lata. Zwany bohaterem dwóch narodów.

Następnie: zwiedzanie Zagrody Guciów, pamiętającej XIX w. zagrody, stanowiącej dziś znakomitą pamiątkę lokalnej kultury ludowej

Po południu: Integracja w parku linowym

Wieczorem: Wieczór kultury polskiej

WTOREK, 15 lipca

Przed południem: Wędrówka śladami Węgrów. Jeszcze w Zwierzyńcu zobaczymy pomnik powstańców styczniowych. Na zwierzynieckim pomniku powstańców poległych w bitwie pod Panasówką znajduje się tablica nagrobna z godłami Węgier i Polski oraz inskrypcją w obu językach. Obok pochowany jest Edward Nyáry. Na jego grobie stoi rzeźbiony drewniany obelisk, zwany kopijnikiem. Następnie udamy się do Batorza. Trzy dni po zwycięskiej bitwie pod Panasówką, w lesie w okolicach Batorza rozegrała się bitwa pomiędzy oddziałem powstańców styczniowych dowodzonych przez Marcina Borelowskiego ,,Lelewela’’ a wojskiem rosyjskim. Wraz z powstańcami polskimi walczyli również bohaterowie węgierscy. W wyniku bitwy oddział ,,Lelewela’’ został całkowicie rozbity. Zginęło 30 powstańców w tym sam Borelowski, 47 zostało rannych. W 1933 roku w miejscu bitwy usypano symboliczny kopiec, a na pamiątkowej tablicy napisano "Przechodniu, powiedz Ojczyźnie, że za ukochanie Jej tuśmy polegli". W 1993r. postawiono tu kopijnik ku czci węgierskich ofiar bitwy. Z Batorza pojedziemy do Zaporza k. Radecznicy. W Zaporzu, na cmentarzu wojennym z 1915 r. pochowanych jest 2090 żołnierzy armii austriackiej, w której walczyli również Węgrzy, oraz 1672 żołnierzy armii rosyjskiej, poległych wI wojnie światowejw czasie walk w sierpniu i wrześniu 1914 oraz w lipcu 1915 roku.

Po południu: Prezentacja grupy węgierskiej na temat polskich śladów na Węgrzech

Wieczorem: Czas wolny

ŚRODA, 16 lipca

Przed południem: Przejazd do Bystrzycy Nowej k. Kajetanówki, gdzie porządkować będziemy cmentarz austriacki z okresu I wojny światowej. Cmentarz jest w bardzo złym stanie. Założony w 1915r. przez władze austriackie po walkach na okolicznych polach, stoczonych w końcu lipca 1915r. przez wojska rosyjskie i atakujących ich żołnierzy austro-węgierskich (Austro-Węgrzy ostatecznie zdobyli umocnienia na linii Chodel - Bychawa 13 lipca 1915r.). Pierwotnie na cmentarzu usytuowano 27 mogił zbiorowych.

Po południu: Po obiedzie w tradycyjnej polskiej restauracji, odwiedzimy jeszcze cmentarz legionowy w Jastkowie. Na Cmentarzu Legionistów Polskich w Jastkowie pochowani są legioniści I Brygady i 4 pułku piechotyLegionów Polskich, którzy zginęli w bitwie pomiędzy wojskami austriackimi, a wycofującymi się wojskami rosyjskimi, na przełomie lipca i sierpnia 1915r.

Wieczorem: Wspólne wyjście na kręgle w Lublinie

CZWARTEK, 17 lipca

Przed południem: Wspólne zwiedzanie Lublina - spacer ulicami Starego Miasta

Po południu: Pożegnanie. Wyjazd grupy węgierskiej w kierunku Krakowa i dalej Budapesztu.