Fundacja Niepodległości już od 10 lat odnawia zabytki polskiego dziedzictwa kulturowego na zachodniej Ukrainie. Początek dała w 2012 roku renowacja małej kapliczki w Satyjowie, a rok 2022 zakończyliśmy konserwacją fresków w kościele parafialnym w Drohobyczu. Ostatnio, z uwagi na skromny jubileusz tej aktywności, temat podjęły media.

Wywiadu dla Kuriera Lubelskiego udzielił Piotr Mazur koordynujący i nadzorujący prace konserwatorskie z ramienienia Fundacji Niepodległości:
- Zaczęliśmy od barokowej kapliczki z XVIII wieku, która stoi w szczerym polu we wsi Satyjów. Kapliczka z wielką pompą została oddana do użytkowania i powtórnie poświęcona. Wiadomość o naszym działaniu rozniosła się po okolicy i zaczęły się do nas zgłaszać instytucje kultury polskiej – opowiada Piotr Mazur.
- Potem przyszła kolej na kościół św. Stanisława w Krzemieńcu, cmentarz w Drohobyczu z końca XVIII w., gdzie spoczywa cała elita drohobycka, pracowaliśmy też w Rudkach (n/z), gdzie pochowany jest Aleksander Fredro, a także w Stanisławowie przy wyposażeniu kościoła. W końcu przyszła pora na kościół parafialny pod wezw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, Św. Krzyża i Św. Bartłomieja w Drohobyczu – wylicza Mazur.
Całość materiału autorstwa red. Michała Dybaczewskiego, wraz z licznymi fotografiami, dostępna jest pod linkiem:
https://kurierlubelski.pl/dzieki-fundacji-z-lublina-freski-w-kosciele-w-drohobyczu-zyskaly-blask-zdjecia/ar/c13-17259827

Także na antenie Radia Lublin, w cyklicznym programie „Studio Wschodnie”, można było wysłuchać w niedzielę 5 lutego 2023 rozmowy Piotra Mazura z red. Tomaszem Nieśpiałem – dostępnej już pod linkiem:
https://radio.lublin.pl/2023/02/studio-wschodnie-190/

Prace wykonane zostały przez Fundację Niepodległości zgodnie z przyjętym programem określonym w odpowiednich dokumentacjach konserwatorskich, w ramach Programu MKiDN: Dziedzictwo kulturowe – Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą. Działania dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Zbliża się pierwsza rocznica tzw. pełnowymiarowego ataku moskali na Ukrainę (24.02 2022). Jak wyrazić naszą solidarność z bohatersko walczącą Ukrainą o zachowanie swego terytorium i własnej państwowości? Ku wzmożeniu naszego wsparcia pomocne wydaje się przypomnienie postaci gen. Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej M. Bezruczko, która niejako spina – zwłaszcza dla Lubelszczyzny - historię wojny 1920 roku i dzisiejszą agresję moskali na Ukrainę. Jest ona symboliczna ponieważ w 1920 r. żołnierze ukraińscy pod jego dowództwem (wówczas w stopniu pułkownika) stanowili gro sił broniących Zamościa. Zastopowanie tam flankującego ataku bolszewików pozwoliło rozwinąć kontrofensywę znad Wieprza i to WP wzięło wroga w niszczycielskie kleszcze, a nie na odwrót. Kontratak po Bitwie Warszawskiej spod Dęblina był możliwy właśnie dzięki oporowi wojsk polskich i URL na południowym odcinku frontu (i to pomimo wielokrotnej przewagi moskali).
Dziś Wydzielona Zmechanizowana 110. Brygada Wojsk Obrony terytorialnej Sił Zbrojnych Ukrainy im. gen. chor. Marka Bezruczki walczy na pierwszej linii frontu w obwodzie donieckim z moskwicińską ordą.
Związek Ukraińców w Polsce wśród wielu działań pomocowych dla walczących na Ukrainie oraz pomocy humanitarnej zwraca się z apelem o wsparcie Brygady im. gen. Marko Bezruczko.
Jego treść oraz najpilniejsze potrzeby dla walczących poddajemy poniżej:

Razom do Peremogi! Razem do zwycięstwa!

10 lutego br. przypada 83. rocznica masowych deportacji Polaków z II RP do Łagrów Nieludzkiej Ziemi. Dzień ten to symboliczna data. W nocy 10 lutego 1940 sowieccy oprawcy zapoczątkowali kolejne fale wywózek ludności polskiej (ale nie tylko, bo również Ukraińców i Białorusinów, a także Bałtów) z terenów, które zajęli od września 1939 r. Główny szlak deportacji wiódł na Syberię oraz do Kazachstanu, gdzie rodziny urzędników, policjantów i leśników, a także wojskowych i właścicieli ziemskich którzy przeżyli morderczą podróż w bydlęcych wagonach wyrzucano na nieludzkiej ziemi (wiecznej zmarzlinie bądź pustyniach środkowo azjatyckich). NKWD dawało na spakowanie zaskoczonym ludziom kilka minut i nie zważano na kilkudziesięciostopniowy mróz wyrzucając ich z domostw. W taki to sposób moskalscy oprawcy chcieli po wsze czasy oderwać Polaków od korzeni. Moskale w latach 1940-1941 r. przeprowadzili cztery wielkie wywózki ze wschodnich ziem Rzeczypospolitej - w lutym, kwietniu i czerwcu 1940 roku oraz maju 1941 r. Deportacje miały oczyścić te ziemie z niepewnego – jak to określali moskale - społecznie i narodowościowo elementu, zaś system łagrów uzyskiwał nową siłę roboczą. Dane sowieckie mówią o ponad 330 tys. „przesiedlonych”. Zdecydowana większość z nich zginęła, zaś naprawdę nieliczni wrócili po wojnie do Polski.

Fotorelacja z wydarzenia aut. J. Fedirko na tej stronie w zakładce Multimedia/Galeria: https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2689-obchody-83-rocznicy-masowych-deportacji-polakow-w-lublinie

W XXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Zesłańców Sybiru w Lublinie uwieczniono największe wywózki Polaków w głąb imperium rosyjskiego:
- 1582 JEŃCY Z ARMII BATOREGO
- 1768-1772 KONFEDERACI BARSCY
- 1794 POWSTAŃCY INSUREKCJI KOŚCIUSZKOWSKIEJ
- 1830-1831 POWSTAŃCY LISTOPADOWI
- 1863-1864 POWSTAŃCY STYCZNIOWI
- 1940-1941 „WROGOWIE LUDU” ZSRS
- 1944-1947 PRZECIWNICY „WŁADZY LUDOWEJ”

Poniżej program uroczystości w Lublinie na które serdecznie zapraszamy.

W sobotę 28 stycznia 2023 w 2. Lubelskiej Brygadzie Obrony Terytorilanej im. Mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora" zaprzysiężono 68 nowych żołnierzy. W uroczystości wziął udział Minister Obrony Narodowej, wicepremier Mariusz Błaszczak, który gratulował nowym żołnierzom i dziękował ich rodzinom.
Sobotnia ceremonia była pierwszą w tym roku i jednocześnie 46. przysięgą wojskową w historii 2. Lubelskiej Brygady OT. Zaprzysiężeni ochotnicy z Lubelszczyzny, to uczestnicy szkolenia podstawowego w ramach projektu „Ferie z WOT”. Blisko połowa z nich to młodzi mieszkańcy województwa lubelskiego – studenci oraz pełnoletni uczniowie, którzy w czasie wolnym od nauki postanowili poznać podstawy wojskowego rzemiosła, m.in. strzelectwa, taktyki, zasady zachowania na polu walki, udzielania pierwsze pomocy, podstawy łączności czy topografii. Fundację Niepodległości reprezentował na uroczystości członek zarządu Maciej Szymczak.
– Wojska Obrony Terytorialnej będą się dynamicznie rozwijać. WOT liczy 36 tys. żołnierzy. Naszym celem jest to, żeby Wojsko Polskie liczyło co najmniej 300 tys. żołnierzy, w tym 50 tys żołnierzy WOT i 250 tys. żołnierzy zawodowych. Dziś pod bronią mamy 164 tys. żołnierzy różnych formacji – wskazał w swoim przemówieniu szef MON.
Lubelska Brygada Obrony Terytorialnej im. mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora” powstała w 2016 r., jako jedna z pierwszych w kraju. W jej skład wchodzi pięć batalionów lekkiej piechoty z siedzibą w Lublinie, Dęblinie, Białej Podlaskiej, Kraśniku oraz Zamościu. Obecnie brygada liczy ponad 3 tys. żołnierzy.
Obszerna relacja z wydarzenia dostępna jest na stronach Radio Lublin
https://radio.lublin.pl/2023/01/mariusz-blaszczak-niebawem-oglosze-powstanie-nowego-garnizonu-w-wojewodztwie-lubelskim-wideo/

W poniedziałek 30 stycznia 2023 r. znani ze społecznego zaangażowania i patriotycznej działalności funkcjonariusze PSG w Lubyczy Królewskiej na czele z Komendantem ppłk. SG Jackiem Kozakiem zorganizowali lokalne uroczystości 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Datę wyznaczył niejako powrót do szkół młodzieży z ferii zimowych w woj. Lubelskiem (o tym będzie poniżej).

Obchody rozpoczęły się na cmentarzu w Hrebennem. Tam to miało miejsce poświecenie i odsłonięcie pomnika nagrobnego odnalezionego weterana Powstania 1863-1864 Józefa Duszyńskiego.
Uroczystość rozpoczęło przedstawienie krótkiego rysu historycznego powstania pomnika nagrobnego i postaci uczestnika walk Powstania Styczniowego przez Pana ppłk SG Jacka Kozaka.
Polową Mszę św. intencji Powstańców Styczniowych na cmentarzu w Hrebennem odprawił księdza kapelan NOSG ppłk. SG Wiesław Kondraciuk. Modlitwę ekumeniczna poprowadził dziekan prawosławny SG ks. mjr SG Adam Weremijewicz.
W uroczystościach udział wzięły poczty sztandarowe Szkoły Podstawowej im. gen. Nikodema Sulika w Lubyczy Królewskiej oraz pododdziału Powstańców Styczniowych z V Oddziału Wojsk Narodowych Województwa Lubelskiego Kajetan Cieszkowskiego „Ćwieka” tzw. "Ćwieki", pododdział funkcjonariuszy Straży Granicznej, drużyna harcerska i harcerska drużyna ppoż. trębacz, werblista i uczniowie oraz Burmistrz Lubyczy Królewskiej, nauczyciele, mieszkańcy i zaproszeni goście (w tym z Lublina).
Apel Pamięci odczytał zastępca komendanta Placówki SG w Lubyczy Królewskiej kpt. SG Łukasz Będziejewski, zaś salwę honorową dla uczczenia Bohaterskich Powstańców Styczniowych z XIX w. broni rekonstruktorskiej oddały Ćwieki.
Po poświęceniu pomnika nagrobnego Józefa Duszyńskiego nastąpiło złożenie pod nim wieńców. Przedstawiciel Fundacji Niepodległości zapalił tradycyjnie biały i czerwony znicz.
Te część uroczystości zakończyło zgodnie ze zwyczajem odegranie przez trębacza utworu „Śpij Kolego”.
Dalszy ciąg obchodów miał miejsce w parku miejskim w Lubyczy Królewskiej, który za sprawą rekonstrukcji obozowiska powstańczego zamienił się w las zapełniony powstańcami.
Fotorelacja z wydarzenia autorstwa Jana Fedirko na tej stronie w zakładce Multimedia/Galeria: https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2680-hrebenne-i-lubycza-krolewska-uroczystosci-160-rocznicy-powstania-styczniowego

Z pozoru skazany na klęskę, wręcz straceńczy zryw Polaków przeciw moskiewskim zaborcom przyniósł jednak plon po ponad pół wieku. Jak podkreślał Marszałek Piłsudski ziarno niepodległości wyrosło na glebie podlanej krwią Powstańców – zwłaszcza z lat 1863-1865.

Jedno z wielkich powstań narodowych Polaków przeciw zaborcy w dużej mierze toczyło się na terenie Lubelszczyzny. Stąd przedstawiciele Fundacji Niepodległości wzięli udział w uroczystych obchodach związanych ze 160. leciem jego wybuchu w wielu miejscach. Tradycyjnie zapalaliśmy tam naszym bohaterskim przodkom białe i czerwone znicze.
Były to m.in. cmentarz w Szczebrzeszynie, Zwierzyiec, Wzgórza Polak - miejsca bitwy pod Panasówką, w Lublinie Krzyż Powstańczy na ul. Biernackiego (Kościół Karmelitów przy szpitalu Jana Bożego) oraz Grobowiec straconych Powstańców Styczniowych na cmentarzu przy ul. Lipowej, a także w Nowym Stawie (ówczesnych Brzezinach).
W tym ostatnim z wymienionych miejsc odbyły się powiatowe obchody z udziałem Starosty P. Zdzisława Antonia. Rozpoczeła je oczywiście Msza św. w kościele parafialnym w Nasutowie podczas której homilie wygłosił ks. prof. Piotr Szczur, historyk z KUL Jana Pawła II. Okolicznościowy list do zgromadzonych wystosował Minisetr Edukacji i Nauki Przemysława Czarnek. Apel Poległych, modlitwa poprowadzona przez ks. Proboszcza oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy miało już miejsce przy mogiłach Powstańców Styczniowych w Nowym Stawie. Pochowanych jest tam 13 Powstańców z V Oddziału Wojsk Narodowych Województwa Lubelskiego płk. Kajetan Cieszkowskiego „Ćwieka” (jedyny jednolicie umundurowany polski oddział powstańczy) – powszechnie zwany Ćwiekami. Polegli oni tam w bitewnej potyczce z moskalami. Wszystkim tym wydarzeniom towarzyszył oddział rekonstrukcji historycznej „Ćwieków” w umundurowaniu oraz ze sztandarem z tamtej epoki. Oddział Ćwieków afiliowany jest przy Towarzystwie Patriotycznym im. gen. Karola Ziemskiego w Nasutowie.

Fotorelacja z wydarzeń autorstwa Lucyny Omieczyńskiej oraz Jana Fedirko na tej stronie w zakładce Multimedia/Galeria: https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2677-lubelszczyzna-rocznica-wybuchu-powstania-styczniowego-a-d-1863

Tekst Jan Fedirko, FN, 22 I 2023, L-n.

Podczas Majdanu Pomarańczowej Rewolucji deklarowałem - trawestując Nacjonalny Hymn Ukrainy - "duszu i tiło my położym za waszu svobodu, tylki dokażycie shcho Vy Bratia kozackogo rodu".
Dziś nikt nie ma wątpliwość, że Ukraińcy zasłaniający moskalom własną piersią drogę do podboju Europy są godnymi następcami m.in. Petlurowców. Tak. Obecna wojna na Ukrainie to ciąg dalszy walk sprzed ponad 100 lat z tym samym wrogiem - imperium zła. Dlatego też wzbudzacie naszą wdzięczność i podziw ponieważ jak wówczas razem z Polakami walczycie heroicznie z przeważającą nawałą w myśl maksymy Bóg - Honor - Ojczyzna.
Slava Ukraini!

22 stycznia w święto narodowe Ukrainy – Dzień Jedności i Niepodległości Ukrainy tradycyjnie w Lublinie przy pomniku ku czci żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej na cmentarzu prawosławnym przy ul. Lipowej miały miejsce uroczystości upamiętniające to ważne wydarzenie.
Głównym elementem obchodów były prawosławne nabożeństwa żałobne za dusze żołnierzy ukraińskich oraz nabożeństwo dziękczynne za Ukrainę. Do zgromadzonych słowo skierowali Konsul Ukrainy w Lublinie P. Artem Wałach, Wojewoda Lubelski Lech Sprawka, Wicemarszałek Woj. Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, Zdzisław Niedbała pełnomocnik Prezydenta Miasta Lublin.
Następnie miało miejsce złożenie wieńców przy pomniku. Udział w wydarzeniu wzięli żołnierze, gł. ukraińscy Polsko - Ukraińsko – Litewskiej Brygady Międzynarodowej im. Wielkiego Hetmana Konstantego Ostrogskiego. Przedstawiciele Fundacji Niepodległości tradycyjnie zapalili białe i czerwone znicze – również na grobach Petlurowców.

Programy obchodów w Lublinie oraz Nowym Stawie poniżej: